Immanuel Kant (22 April 1724– 12 februari 1804) was een Duitse filosoof ten tijde van de Verlichting, wiens ideeën een grote invloed hebben uitgeoefend op de westerse wijsbegeerte. Kant wordt wel gezien als de eerste Duitse idealist. De filosoof Arthur Schopenhauer noemde dit werk ‘het belangrijkste boek dat ooit in Europa verschenen is’. [bron:https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Immanuel_Kant]
Dit artikel gaat over een hele toegankelijke filosofie methode, die is ontwikkeld door Immanuel Kant. Hij stelde dat alle vragen beantwoord konden worden met deze vier vragen:
- 1: Wat kan ik weten?
- 2: Wat moet ik doen?
- 3: Wat mag ik hopen?
- 4: Wat is de mens?
”Life without reason has no morality”
~ vrij naar Immanuel Kant
Hieronder staan twee voorbeelden.
- De eerste onderzoeker vindt de hoop dat de buren niet in de problemen in deze situatie leidend voor de rest van het onderzoek.
- De tweede onderzoeker vraagt zich wat hij moet doen en welke er verplichtingen er bestaan waarom hij actie moet ondernemen.
Uitleg bij afbeelding 1: ( de antwoorden in de afbeelding zijn niet volledig omwille van de leesbaarheid)
- Ik weet dat de brief dicht is. Dat hij niet voor mij is. Dat deze door de gemeente is verzonden. Ik ken de maatschappelijke overtuiging over wat hoort en niet hoort.
- Ik moet nog niets. Behalve onderzoeken welke actie ik wil ondernemen.
- Ik mag hopen dat de buren geen problemen krijgen. Om te weten hoe realistisch die hoop is ga ik die hoop onderzoeken voordat ik verder ga. Terug naar vraag 1.
- Ik weet dat de werkwijze van gemeenten de burger problemen kan opleveren. En dat de bewijsplicht bij de burger wordt gelegd.
- Als ik wil dat mijn hoop realistisch is moet ik:
- Iets doen om de kans op problemen te minimaliseren.
- Door te zorgen dat de brief bij de buren terecht komt mag ik nu hopen dat ze niet in de problemen komen vanwege een missend document.
Uitleg deel 2
- Ik weet dat de brief dicht is. Dat hij niet voor mij is. Deze door de gemeente is verzonden. Ik ken de maatschappelijke overtuiging over wat hoort en niet hoort.
- Ik moet nog niets. Behalve onderzoeken welke actie ik wil ondernemen.
- Ik mag hopen dat de buren geen problemen krijgen. Om te weten hoe realistisch die hoop is ga ik die hoop onderzoeken voordat ik verder ga. Terug naar vraag 1.
- Ik weet dat de werkwijze van gemeenten de burger problemen kan opleveren. En dat de bewijsplicht bij de burger wordt gelegd.
- Ik weet nog niet wat ik moet doen. Ik vraag me af of het mijn verantwoordelijkheid is om de communicatie tussen de buren en de gemeente te bevorderen? En of ik verantwoordelijk ben voor de mogelijke problemen die kunnen ontstaan vanwege het verkeerd bezorgen door de postbode. Om dit verder te onderzoeken ga ik terug naar stap 1.
- Wat ik weet is dat ik geen afspraken met de buren of de gemeente heb over verkeerd bezorgde post. Ik heb opgezocht wat de wettelijke bepalingen hierover zijn en weet dat ik niet wettelijk verplicht ben om de brief te bezorgen.
- Ik vraag me af of ik mij dan moreel verplicht voel vanuit mijn eigen overtuigingen? Om deze vraag te beantwoorden moet ik mijn moraal te toetsen. Dat doe ik bij vraag vier:
- De mens wil moreel handelen. Zodra er niemand is om een keuze te beoordelen en/of er geen andere consequenties zijn wordt het persoonlijk belang een overweging. De mens heeft veel verplichtingen die wettelijk zijn vastgelegd. De mens is vrij om te kiezen hoeveel energie hij besteed aan behulpzaamheid en aan wie dit wordt besteed.
- Doordat ik nu mijn rechten, plichten en de gemeenschappelijke moraal en mijn persoonlijke moraal heb onderzocht weet ik dat mijn hoop dat de buren niet in de problemen komen niet realistisch was. Deze hoop was niet getoetst aan bovengenoemde factoren maar een sociaal instinctieve reactie. Uit het onderzoek bleek dat ik niets hoefde te doen. Maar dat mijn moreel kompas leidend was om de brief bij de buren te bezorgen.
Als je de methode ook eens wil uitproberen, kun je onderstaande tabel gebruiken:
*Dit artikel is onderdeel van de cursus ‘Wegwijzer naar Wijsheid.* Als je meer wilt weten over de cursus kun je een e-mail sturen naar : Educratie@pm.me
Educratie 